Ζητήσαμε τη βοήθεια από τα Ενεργά μέλη του συλλόγου σε πολλούς τομείς. Ένα μικρό αλλά περιεκτικό σημείωμα, για τη διατροφή, μας ήρθε από τον κ. Πανικίδη Στυλιανό γονέα αθλήτριας του συλλόγου και ιατρό στο επάγγελμα.
Κύριε Πανικίδη, σας ευχαριστούμε για την άμεση ανταπόκρισή σας.
ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΝΕΑΡΩΝ ΑΘΛΗΤΩΝ
Η διατροφολογία είναι ξεχωριστή επιστήμη και σίγουρα δεν μπορούν σε λίγες γραμμές να συνοψιστούν όλες οι λεπτομέρειες μία σωστής διατροφής. Αυτή εξατομικεύεται με βάση πολλούς παράγοντες (ηλικία, φύλο, κληρονομικότητα, απαιτήσεις, ιατρικό ιστορικό, μεταβολικό προφίλ, τύπος, κ.α.). Αυτό όμως που μπορούμε να αναφέρουμε είναι οι γενικοί κανόνες που οφείλουν να ακολουθούν όλοι, ανεξάρτητα αν πρόκειται για αθλητές ή όχι (εξάλλου, όλοι μας είμαστε αθλητές της ζωής!).
Η διατροφή αποτελεί σημαντικό κομμάτι της αθλητικής επίδοσης για τους νεαρούς αθλητές, ενώ επιπλέον συμβάλλει στην ιδανική ανάπτυξη. Τα μακροστοιχεία, ιχνοστοιχεία και υγρά στις σωστές ποσότητες και αναλογίες είναι απαραίτητα. Για να μεγιστοποιήσουν τις επιδόσεις τους οι νεαροί αθλητές πρέπει να μάθουν τί, πότε και πώς να φάνε και να πιούν, πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τη δραστηριότητα.
Θα αναφέρουμε επιγραμματικά κάποιους κανόνες που εκτός από επιστημονικοί, πιστεύουμε ότι συμπίπτουν και με την κοινή λογική (που δυστυχώς είναι σε έλλειψη στις μέρες μας σε πολλούς τομείς).
- Ισορροπία στις ποσότητες πρωτεϊνών, υδατανθράκων, λίπους, βιταμινών και ιχνοστοιχείων. Δεν θα αναφερθούμε σε λεπτομέρειες όπως πόσες θερμίδες, πόσες πρωτεΐνες κ.τ.λ. χρειάζονται καθημερινά και τη σημασία τους, αυτά πλέον είναι μάθημα στα σχολεία και θεωρούνται γνωστά από όλα τα παιδιά.
- Σωστό ενεργειακό ισοζύγιο, η έλλειψη ενέργειας μπορεί να προκαλέσει χαμηλό ανάστημα, καθυστέρηση σε πολλούς τομείς, απώλεια μυϊκής μάζας και αυξημένο κίνδυνο για τραυματισμούς και ασθένεια.
- Μπορεί να χρειαστούν και έξτρα θερμίδες σε κάποια χρονικά σημεία (ανάπτυξη, έντονη άσκηση, αγώνες κ.τ.λ.) για να αναπληρώσουν κενά. Όχι όμως υπερβολές.
- Καθοριστικής σημασίας είναι η σωστή ενυδάτωση για να υποστηρίξει την ανάπτυξη και τις αθλητικές επιδόσεις. Οι ποσότητες υγρών εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες, σημαντικό είναι τα παιδιά να μην ξεχνάνε την ενυδάτωση, πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την άσκηση ή τους αγώνες.
- Ειδικά όμως για τους αθλητές, χρειάζονται τροφές αναπλήρωσης ενέργειας, 30 λεπτά μετά την άσκηση και κατόπιν στην 1 ώρα και 2 ώρες, τροφές που απαραίτητα πρέπει να περιέχουν πρωτεΐνες και υδατάνθρακες.
- Από τα πιο σημαντικά όμως θέματα στον αθλητισμό είναι οι ώρες των γευμάτων. Δεν θα πρέπει να παραλείπονται γεύματα στη ζωή μας, ενώ σε περιόδους άσκησης ή αγώνων, ένας γενικός κανόνας είναι το γεύμα να είναι 3 ώρες πριν, και το σνακ 1-2 ώρες πριν την δραστηριότητα.
- ΚΑΛΟ ΠΡΩΙΝΟ: Το πρωινό είναι το πιο σημαντικό γεύμα και δεν πρέπει να παραλείπεται ποτέ. Έρευνες έχουν δείξει ότι τα παιδιά που τρώνε πρωινό έχουν καλύτερες επιδόσεις στο σχολείο, μεγαλύτερη ικανότητα συγκέντρωσης και καλύτερη αθλητική απόδοση συγκριτικά με τα παιδιά που δεν τρώνε. Το πρωινό πρέπει να είναι πλούσιο σε υδατάνθρακες και πρωτεΐνες.
- Ποτέ να μην ξεχνάμε ότι τα φαγητό πρέπει να καταναλώνεται με τη σωστή διάρκεια (όχι βιαστικά), θέλει καλή μάσηση ώστε να μπορέσουν να απορροφηθούν τα θρεπτικά στοιχεία.
- Οι αθλητές θα πρέπει να ανακαλύψουν μόνοι τους ποιες τροφές τους αρέσουν περισσότερο και να μεγιστοποιήσουν έτσι τις επιδόσεις σε συνδυασμό και με την απόλαυση της γεύσης.
ΔΕΝ προσπαθούμε να επιβάλλουμε ή να πείσουμε με το ζόρι κανέναν (είτε αθλητή, είτε γονέα) για την ορθότητα ή όχι των παραπάνω πληροφοριών, άλλωστε το διαδίκτυο βρίθει στοιχείων (και υπάρχουν πολλά ακόμη που θα μπορούσαμε να γράψουμε). Το σχολείο επίσης συμβάλλει στη σωστή ενημέρωση.
Ο καθένας όμως ας αναλογιστεί τις συνέπειες που θα έχει στη ζωή του μία λάθος διατροφική προσέγγιση, γιατί σε κάποιες περιπτώσεις οι βλάβες είναι μη αναστρέψιμες και η επιστήμη παρά την πρόοδό της δεν μπορεί να τις διορθώσει. Την ευτυχία άλλωστε επιζητούμε όλοι μας, αυτή όμως εξαρτάται και από την υγεία που έχουμε.
ΚΑΛΕΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΚΑΛΟ ΑΓΩΝΑ!
Sport nutrition for young athletes
Laura K Purcell and Canadian Paediatric Society, Paediatric Sports and Exercise Medicine Section
